Słownik
Osoba fizyczna, osoba prawna lub przedsiębiorca nie mający osobowości prawnej, upoważniony przez zakład ubezpieczeń do stałego zawierania umów ubezpieczenia w imieniu i na rzecz tego zakładu lub pośredniczenia przy zawieraniu umów.
dział matematyki zajmujący się zastosowaniem reguł matematycznych w celu wypracowania racjonalnych zasad działania towarzystw ubezpieczeniowych w dziedzinie kalkulacji wysokości składek, wyznaczania rezerw finansowych, reguły tworzenia funduszy emerytalnych, reasekuracją itp.
osoba wykonująca czynności w dziedzinie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki. Aktuariuszem może być osoba, która:
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne przeciwko mieniu, dokumentom lub za przestępstwo karno-skarbowe,
- posiada wykształcenie wyższe,
- zdała egzamin przed Komisją Egzaminacyjną dla Aktuariuszy,
- została wpisana na listę aktuariuszy.
w umowach ubezpieczeniowych zapis oznaczający ubezpieczenie majątku od wszystkich ryzyk z wyjątkiem numerycznie wyłączonych, wymienionych w OWU.
inaczej ubezpieczyciel, zakład ubezpieczeń, towarzystwo ubezpieczeniowe.
Patrz towarzystwo ubezpieczeniowe.
ubezpieczenie pojazdów mechanicznych od kradzieży, zniszczenia lub uszkodzenia.
patrz uprawniony, uposażony
ulga w taryfie składek przyznawana za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia.
osoba fizyczna lub prawna, zajmująca się pośredniczeniem lub zawieraniem umów ubezpieczenia oraz wykonywaniem tych umów w imieniu i na rzecz ubezpieczającego. Broker nie jest związany z żadnym towarzystwem ubezpieczeniowym.
ubezpieczenie zapewniające zwrot utraconych na skutek ognia i innych zdarzeń losowych wymienionych w ogólnych warunkach ubezpieczeń zysków z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. W każdym towarzystwie zakres ryzyk dotyczących zdarzeń losowych może być inny.
ubezpieczenie mienia w transporcie. Rodzaj ubezpieczenia cargo zależy od użytego środka transportu (lotnicze, morskie, samochodowe, kolejowe). W zależności od miejsca docelowego transportu lub trasy transportu ubezpieczenie cargo dzieli się na krajowe i międzynarodowe.
rodzaj ubezpieczenia środków transportu i ich wyposażenia (bez ładunku) na wypadek uszkodzenia, rozbicia, spalenia, kradzieży itp. Ubezpieczenie to może dotyczyć różnych środków transportu i wówczas będzie funkcjonowało pod różnymi nazwami np.: autocasco – dotyczy samochodów, aerocasco – statków powietrznych.
zastrzeżenie w umowie ubezpieczeniowej stanowiące, że wypłata odszkodowania lub jego części dokonana zostanie nie ubezpieczonemu, a osobie fizycznej lub prawnej rzecz której dokonano zastrzeżenia (cesji), np. bankowi.
dodatkowa umowa zawierana do istniejącej polisy ubezpieczeniowej, która zwiększa sumę ubezpieczenia mienia objętego ochroną ubezpieczeniową.
ustawa określa 2 działy, w których towarzystwa ubezpieczeniowe mogą prowadzić swoją działalność:
- dział I – ubezpieczenia na życie,
- dział II – pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe.
wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.
grupa ryzyk elementarnych obejmująca ryzyko pożaru, eksplozji, uderzenia pioruna i upadku statku powietrznego.
uzgodniona i zapisana w polisie kwota do wysokości której ubezpieczający (ubezpieczony) współuczestniczy w każdej szkodzie.
(względna, warunkowa) jest to zapisana w polisie, uzgodniona kwota, do wysokości której ubezpieczający sam ponosi skutki każdej szkody. Jeżeli jednak wartość szkody przekroczy tę kwotę wtedy towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci całe należne odszkodowanie. Franszyza integralna jest spotykana we wszystkich rodzajach ubezpieczeń i ma na celu wyeliminowanie konieczności likwidowania szkód drobnych (często koszt likwidacji tej szkody przekracza jej wysokość) i nasilenie działań prewencyjnych. Przykładowo w ubezpieczeniach auto-casco ubezpieczyciele nie odpowiadają za szkody nie przekraczające 1% wartości samochodu (samochód wart jest 20.000 zł – zakład ubezpieczeń odpowiada za szkody powyżej 200 zł).
(bezwzględna, bezwarunkowa) często traktowana na równi z udziałem własnym jest to zapisana w polisie dowolnie uzgodniona kwota, którą towarzystwo ubezpieczeniowe potrąca z każdego należnego odszkodowania. W ubezpieczeniach auto-casco udział własny najczęściej wynosi 10% . Oznacza to, że w przypadku kradzieży samochodu o wartości 50.000 zł ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie w wysokości 45.000 zł . W przypadku tego ubezpieczenia udział własny można wykupić, kosztuje to dodatkowe 10% składki.
kwota rezerw techniczno ubezpieczeniowych na udziale własnym (netto), która umożliwia zakładowi ubezpieczeń wywiązanie się ze zobowiązań (wypłatę odszkodowań) wobec ubezpieczonych.
(okres wyczekiwania) czas jaki musi upłynąć od momentu powstania stosunku ubezpieczenia do momentu rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
zastrzeżenia w polisie ubezpieczeniowej, które mogą ograniczać, rozszerzać lub zmieniać zakres ochrony ubezpieczeniowej. Osoba ubezpieczająca powinna zwrócić szczególną uwagę na część poświęconą wyłączeniom odpowiedzialności ubezpieczyciela.
ubezpieczenie wskazanego na jednej polisie ryzyka przez więcej niż jednego ubezpieczyciela. Odpowiedzialność ubezpieczycieli rozłożona jest procentowo w stosunku do sumy ubezpieczenia.
osoba fizyczna lub instytucja reprezentująca ubezpieczyciela na terytorium obcego państwa w przypadku zaistnienia szkody, która objęta była ochroną ubezpieczeniową.
zespół czynności wykonywanych przez zakład ubezpieczeń w celu ustalenia przyczyny i odpowiedzialności za daną szkodę, a także określenia rozmiaru szkód i obliczenia wysokości należnego odszkodowania.
patrz broker ubezpieczeniowy
określona przepisami prawa wielkość środków własnych ubezpieczyciela, która nie może być niższa od minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.
występuje gdy ubezpieczający zaniży lub nie doszacuje wartość przedmiotu ubezpieczenia. W przypadku wystąpienia szkody całkowitej towarzystwo wypłaci odszkodowanie maksymalnie do wysokości sumy ubezpieczenia zapisanej w polisie. W przypadku szkody częściowej stosowana jest zasada proporcji (patrz słownik : reguła proporcjonalności)
nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w wyniku którego Ubezpieczony, niezależnie od swej woli, doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, rozstroju zdrowia lub zmarł.
zobowiązanie zakładu ubezpieczeń do wypłaty odszkodowania lub świadczenia wskazanej osobie w przypadku zaistnienia zdarzenia, które wywołało określone skutki objęte umową.
odpowiedzialność za szkody na osobie lub mieniu, jaką – na podstawie przepisów prawa cywilnego – ponosi osoba zobowiązana do jej naprawienia. Odpowiedzialność cywilna może wynikać z czynu niedozwolonego (delikt) lub wiązać się z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania (kontrakt).
kwota, którą ubezpieczyciel zobowiązany jest wypłacić w razie wystąpienia szkody w ubezpieczanym majątku pod warunkiem, że ryzyko jej wystąpienia objęte było umową.
przepisy prawne stosowane do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają obowiązki stron umowy ubezpieczenia.
czas obowiązywania ochrony ubezpieczeniowej.
patrz karencja
osoba wskazana w polisie, uprawniona do odbioru należnego świadczenia lub odszkodowania.
możliwa maksymalna szkoda.
Największa szkoda, jaka może powstać w ubezpieczonym mieniu w wyniku pożaru (lub innego dominującego ryzyka) na skutek splotu najbardziej niekorzystnych okoliczności. Jednocześnie zakłada się, że ogień rozprzestrzeniał będzie się tak długo, aż napotka niemożliwe do przejścia przeszkody lub skończy się materiał palny.
dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia, wystawiony przez zakład ubezpieczeń. Polisa zawiera m.in. dane dotyczące ubezpieczającego, ubezpieczonego, określenie przedmiotu, okresu i sumy ubezpieczenia oraz należnej składki ubezpieczeniowej.
organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego, do którego przynależność towarzystw ubezpieczeniowych jest obowiązkowa na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344 z późniejszymi zmianami) i powstaje z chwilą podjęcia przez zakład ubezpieczeń działalności ubezpieczeniowej.
działanie ognia, który przedostał się poza palenisko lub powstał bez paleniska i mógł rozprzestrzenić się o własnej sile.
wynagrodzenie pośredników ubezpieczeniowych za pozyskane ubezpieczenia, naliczane w procentach od zainkasowanych składek.
odstępowanie udziałów w ryzykach przyjętych do ubezpieczenia przez towarzystwa ubezpieczeń innym towarzystwom (reasekuratorom). Towarzystwo ubezpieczające (cedent) przekazuje zarazem odpowiednią część składek ubezpieczeniowych w zamian za zobowiązanie reasekuratora do zwrotu proporcjonalnej części wypłaconych odszkodowań.
Celem reasekuracji jest podział i wzajemna wymiana ryzyka eliminująca niebezpieczeństwo strat przekraczających własne fundusze i umożliwiająca tym samym prowadzenie operacji ubezpieczeniowych w odpowiednio szerszej skali.
odstępowanie przyjętego przez ubezpieczyciela ryzyka reasekuratorowi
przyjmowanie ryzyka do reasekuracji od bezpośredniego ubezpieczyciela.
z chwilą wypłaty odszkodowania przejście na Towarzystwo Ubezpieczeniowe praw przysługujących ubezpieczającemu w stosunku do osób trzecich, odpowiedzialnych za powstanie wypadku ubezpieczeniowego.
zasada stosowana przy niedoubezpieczeniu. Odszkodowanie zostaje pomniejszone w takim stopniu, w jakim zapisana w polisie suma ubezpieczenia pozostaje do rzeczywistej wartości mienia.
Oznacza to, że ubezpieczając np. budynek o wartości 300.000 zł na sumę 150.000 zł w razie strat w wyniku zdarzeń losowych wycenionych na 50.000 zł otrzymamy odszkodowanie w wysokości 25.000 zł. W tym przypadku nastąpiło niedoubezpieczenie w 50 %, wobec czego odszkodowanie również zostanie pomniejszone o 50%.
jest to teoretycznie wyliczona kwota zobowiązań, jakie potencjalnie mogą wyniknąć z zawartych umów ubezpieczenia.
teoretyczna wielkość zobowiązań ciążących bezpośrednio na ubezpieczycielu (po odjęciu udziału reasekuratorów).
Możliwość wystąpienia określonego zdarzenia, które zagraża obiektom lub osobom.
kwota, jaką zobowiązany jest zapłacić ubezpieczający zakładowi ubezpieczeń za udzielaną mu ochronę ubezpieczeniową.
górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela. W praktyce oznacza to, że wypłacone odszkodowanie nie może przewyższyć z góry ustalonej kwoty (sumy ubezpieczenia). Wysokość sumy ubezpieczenia ustalana jest zwykle na podstawie oceny aktualnej wartości ubezpieczanego majątku. W ubezpieczeniach obowiązkowych ocenę wartości ubezpieczanego majątku przeprowadza zakład ubezpieczeń w porozumieniu z ubezpieczonym. W dobrowolnych zaś oceny dokonuje sam ubezpieczony.
oznacza wysokość przyszłych świadczeń i jest ustalana w dowolnej wysokości.
najczęściej stosowany w ubezpieczeniach od kradzieży z włamaniem i rabunku. Ubezpieczający zgłasza do ubezpieczenia taką wartość mienia ruchomego, która odpowiada przewidywanej maksymalnej stracie w wyniku jednego zdarzenia. Jeżeli wysokość szkody przekroczy sumę ubezpieczenia to odszkodowanie zostanie wypłacone tylko do wysokości tej sumy.
standardowo stosowany w ubezpieczeniach od ognia i innych zdarzeń losowych. Ubezpieczeniu podlega cała wartość mienia.
każdy uszczerbek, którego poszkodowany doznał wbrew swej woli. Szkoda może mieć charakter niemajątkowy lub majątkowy.
kwota, którą ubezpieczyciel wypłaca za szkody osobowe z tytułu zawartego ubezpieczenia w przypadku wystąpienia zdarzenia określonego w polisie.
wykaz stawek ubezpieczeniowych stosowanych przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe, służących do określenia wysokości składek.
Podstawą ustalania taryfy jest m.in. poziom ryzyka i zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. Poszczególne stawki ubezpieczeniowe określają wysokość składki w postaci procenta (bądź promila) przyjętej w umowie sumy ubezpieczenia
podmiot prowadzący działalność polegającą na świadczeniu usług z zakresu ubezpieczeń.
Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej w Polsce odbywa się na podstawie zezwolenia ministra finansów przez podmioty funkcjonujące w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.
naruszenie sprawności organizmu polegające na trwałym uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia, powodujące upośledzenie czynności organizmu.
strona (podmiot) umowy ubezpieczenia, na wniosek której udzielana jest ochrona ubezpieczeniowa i która za tę ochronę zobowiązana jest do opłacenia składki.
ubezpieczenie, którego czas trwania nie jest z góry ustalony.
ubezpieczenie zawarte na czas dłuższy od roku.
ubezpieczenie zawarte na czas krótszy niż 1 rok.
w ubezpieczeniach obowiązkowych – strona (podmiot) ubezpieczenia, której udzielana jest ochrona ubezpieczeniowa i która opłaca składkę.
W ubezpieczeniach dobrowolnych oznacza osobę, której majątek lub ona sama (a dokładniej jej życie, zdrowie lub zdolność do pracy) są objęte ochroną ubezpieczeniową. W takim znaczeniu jest on najczęściej osobą uprawnioną do świadczeń .
Dla przykładu w ubezpieczeniach grupowych na życie zakład pracy może być ubezpieczającym (opłacającym składki), a pracownik ubezpieczonym.
inaczej zakład ubezpieczeń, towarzystwo ubezpieczeniowe, asekurator.
Patrz towarzystwo ubezpieczeniowe.
umowa pomiędzy zleceniodawcą (towarzystwem ubezpieczeń) i agentem zobowiązująca agenta do stałego pośredniczenia w zawieraniu umów na rzecz i w imieniu zleceniodawcy.
specjalista do spraw selekcji, oceny i akceptacji ryzyka.
(uprawniony, beneficjent) osoba wskazana w polisie, uprawniona do odbioru świadczenia lub odszkodowania.
patrz uposażony, beneficjent
zdarzenie objęte ochroną na podstawie ogólnych warunków zawartego ubezpieczenia, za które zakład ubezpieczeń (na mocy istniejących przepisów) zobowiązany jest wypłacić odszkodowanie lub świadczenie.
inaczej asekurator, ubezpieczyciel, towarzystwo ubezpieczeniowe.
Patrz towarzystwo ubezpieczeniowe.
jest to obniżenie poziomu terenu z powodu zawalenia się naturalnych, pustych przestrzeni w gruncie. Ogólne warunki ubezpieczeń, w tym przypadku, nie biorą pod uwagę szkód górniczych.
pojęcie pochodzące z rachunku prawdopodobieństwa. Jest to zdarzenie, którego przebiegu ani wyniku nie da się jednoznacznie przewidzieć. Zdarzenie takie może potencjalnie wystąpić i wywołać określone skutki np. straty materialne.
dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego mający zastosowanie w ruchu poza granicami naszego kraju. Obowiązuje w krajach, które podpisały konwencję Zielonej Karty.